Touwtje

Wanneer ik de film zag, weet ik niet meer precies. Ik vermoed dat het in het propedeusejaar was van mijn studie Creatieve Therapie in een les over ontwikkelingspsychologie. In de film zagen we jonge kinderen, net oud genoeg om rechtop in een kinderstoel te zitten en aan een hangend touwtje te trekken. De kinderen keken om beurten naar een scherm met filmbeelden en de onderzoekers hadden de kinderen de illusie gegeven dat als ze aan het touwtje trokken, er iets veranderde aan de filmbeelden. De invloed die de kinderen op die manier ervoeren, bracht ze zichtbaar plezier. Hun gezicht lichtte eerst op van verrassing en daarna kregen ze er lol in om aan het touwtje te trekken en te zien dat ‘zij’ de beelden veranderden. Op een zeker moment verbraken de onderzoekers die connectie: als het kind aan het touwtje trok, gebeurde er niets meer, de filmbeelden bleven gelijk. 
De film werd vertoond in de context van verschillen in reacties. In deze film werden de jongens boos. Ze rukten aan het touwtje ‘dat het niet meer deed’. De meisjes waren teleurgesteld, lieten het touwtje los en begonnen te huilen.

Het gemeenschappelijke: we houden ervan om invloed te ervaren. In een veranderende, deels onvoorspelbare wereld is het fijn om iets machtig te kunnen zijn. 
Dat kan schuren met de vele momenten waarop het leven ons situaties aanbiedt waarop we geen invloed hebben, terwijl we dat wel zouden willen.

Een van de levenskunsten is – denk ik – te weten wanneer je je verlies moet nemen en moet omgaan met wat er is, in plaats van te verwachten dat de wereld zich voegt naar jouw invloed. Het valt niet altijd  mee om frustratietolerantie op te bouwen en het te doen met wat er is in plaats van met wat je vindt dat er zou moeten zijn. Zeker niet als je wensen over hoe de wereld eruit zou moeten zien gaan over dingen waar we allemaal van zouden opknappen, zoals rechtvaardigheid of respect.
Maar zodra je merkt dat respect krijgen, rechtvaardig behandeld worden, geliefd zijn, gezien en erkend worden door de mensen om je heen, niet vanzelfsprekend aan jouw touwtje zitten, doe je er goed aan het te doen met wat er is. Je verlies nemen, het touwtje loslaten en op zoek naar een andere verbinding. En dat steeds opnieuw.